Hashimoto Hastalığı (Otoimmun Tiroidit)

Otoimmun tiroidit nedir?

İnsan bağışıklık sistemi kendi hücrelerini tanır ve onlara karşı reaksiyon oluşturmaz. Ama bazı insanlarda bağışıklık sistemindeki bir yanlış yönelim sonucunda kendi sağlıklı hücrelerine karşı “antikor” adı verilen bazı maddeler üretir. Bu otoimmun hastalıklar dediğimiz hastalık gruplarında bu şekilde olur.

Eğer bu yanlış yönelim tiroid bezini hedef alırsa tiroid bezinin tahrip etmesine (tiroidit) yol açabilir. Çocukluk ve ergenlik döneminde tiroid bezinin çalışmasını bozabilen en sık gördüğümüz hastalık “Otoimmun tiroidit ya da Hashimoto Hastalığı”dır.

Hashimoto neden olur?

Otoimmun süreci neyin tetiklediği tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik yatkınlığı olan bireylerde görülme riski artığından, bir bireyde görüldüğü zaman diğer aile üyelerinde oluşma ihtimali diğerlerinden daha yüksektir. Ayrıca çevresel faktörlerde Hashimoto tiroiditi oluşumunu tetikleyebilir.

Hashimoto kaç yaşında ortaya çıkar?

Genellikle 10-20 yaşları arasında sık görülmesine rağmen yaşamın tüm dönemlerinde tanı konabilir. Kız cinsiyette görülme sıklığı daha fazladır.

Hashimoto bulaşıcı mıdır?

Hayır, hashimoto hastalığı bulaşıcı bir hastalık değildir.

Hashimoto riski yüksek hastalık grupları var mıdır?

Evet. Down sendromu, Turner sendromu gibi bazı genetik hastalıklar ve Tip1 diyabet, çölyak, vitiligo gibi otoimmun hastalıkların varlığında görülme sıklığı artmaktadır. Bu gruptaki hastalara belirli aralıklarla tiroid kontrolleri yapılması önerilmektedir.

Ailede Hashimoto var çocuklara tarama yapalım mı?

Ailede bir bireyde Hashimoto tanısı varsa diğer bireylerde görülme riski artmakla birlikte çocukta şikayet yoksa rutin kan tahlili yapılması önerilmemektedir. Ancak çocukta guatr gelişmesi ya da tiroid fonksiyon testlerinde bozukluk düşündürecek bulgu olması durumunda kan tahlilleri yapılmalıdır.

Hashimoto tanısı nasıl koyulur?

Hashimoto hastalığın tanısı tiroid fonksiyonlarını gösteren (TSH, sT4,sT3) kan tahlillerinin yanı sıra tiroid bezini hedef alan antikorların kanda gösterilmesi ile koyulur.

Tiroid ultrasonu ile tiroid bezinin yapısında ve kanlanmasında değişiklikler görülür. Ayrıca ultrason ile nodül varlığı tespit edilebilir. Gereklilik halinde tiroid sintigrafisi de planlanabilir.

Hashimoto tehlikeli mi?

Hashimoto genellikle iyi seyirli bir hastalıktır. Tiroid fonksiyon bozukluğuna yol açması durumunda ilaç tedavisi kullanmak gerekir. Nadiren tiroid bezinde nodül varlığında tiroid kanseri gelişen vakalar görülmekle birlikte bu çok düşük bir ihtimaldir.

Düzenli kontrollerle bu durum erkenden tespit edilebilir. Hashimoto tiroidi olan bireylerde diğer otoimmun hastalıkların görülme sıklığında artış olduğu bilinmektedir. Doktorunuz sizi bu hastalıkların bulguları açısından da takip edecektir.

Hashimoto tedavi edilir mi?

Şu an için hashimoto hastalığı tamamen ortadan kaldıracak bir tedavisi yoktur. Eğer guatr ya da tiroid fonksiyon bozukluğu oluşursa bu durumlar tedavi edilir. Hastalığın seyri değişkenlik gösterebilir. Tiroid fonksiyonu normalken bir anda bozulabilir. Bu yüzden hastaların aralıklı takibi yapılmalıdır.